تحلیلی بر واگذاری ماموریت ویژه از سوی امام رضا (ع) به حضرت معصومه (س)

تحلیلی بر واگذاری ماموریت ویژه از سوی امام رضا (ع) به حضرت معصومه (س)

✍️امیر حمزه مهرابی

🔷بر اساس آنچه تاکنون به ما گفته‌اند، حضرت معصومه (س) برای دیدار و به عشق برادر خویش، امام رضا (ع) سفر‌خود را از مدینه به طرف خراسان آغاز می کند ولی در بین راه مریض شده ، در قم فوت کرده و همان جا دفن می شود.
ولی با نگرشی عمیق تر به زوایای پنهان تاریخ، پی به اسراری می بریم که متاسفانه تاکنون بدان پرداخته نشده است.

🔹شرح واقعه از منظری دیگر

امام رضا (ع) پس از حدود یکسال ازحضور اجباری در دربار مامون، نامه ای سرّی با پیکی محرم برای خواهر می‌نویسند و به پیک دستور می دهند، بدون توقف درهیچ منزلی، نامه را به خواهرش حضرت معصومه (س) برسانند. ایشان نیز به محض دریافت نامه برادر، به همراه دو زن و ۲۱ مرد مسلح از برادران و عموزادگان،(از مسیری غیر از مسیری که برادر به طرف ایران برده شده )، حرکت می کنند. ایشان ماموریت محوله را در بسیاری از شهر‌های شیعه نشین ( واقع در حدود بیش از نیمی از مسیر ) با موفقیت به انجام می‌رسانند.
ولی با خبر چینی جاسوسان، ماموران حکومتی در نزدیکی ساوه جلو این کاروان گرفته و با آنان درگیر می شوند. در این کارزارِ سخت، همه مردان کاروان و جمعی از نظامیان دولتی کشته می شوند و حضرت معصومه(س) نیز مسموم شده و پس از دو هفته در قم فوت می کنند یا به تعبیر صحیح تر، به شهادت می رسند.

🔹 شرایط سیاسی اجتماعی آن روز
«مامون» پس از مرگ «هارون الرشید» برای غلبه بر برادر خود «امین،» با فریبکاری، خود را طرفدار اهلبیت(ع)
و مدافع حقوق ایرانیان و علویون معرفی می کند. ایرانیان برای بدست گرفتن قدرت، به مامون کمک می کنند ولی طولی نمی کشد که عین پدران خویش، رویه ظلم و تبیعض را در پیش می گیرد.این عملِ مامون، باعث می شود که ایرانیان اعمال زشت، تبعیض آمیز و ناکارآمدی خلفای عباسی و حکام عرب زبان را به حساب اسلام بگذارند.
در این شرایط برای چندمین بار«نهضت شعوبیه» شکل گرفته و به سرعت در حال گسترش بود. نهضت شعوبیه هدفش مقابله با تفکر ناسیونالیستی عربی( که آن را معادل و نماینده اسلام می دانستند) و تقویت قومیت ایرانی بود.
مامون با مشاهده این وضعیت و به توصیه فضل بن سهل ( صدراعظم) امام رضا (ع) را به اجبار، تحت الحفظ و از مسیری پرت به طوس می آورد و بعنوان ولیعهد خود معرفی می کند. این سیاست پیچیده مامون، به بدبینی مردم از اسلام بیشتر دامن زد و این اقدام را نشانه حمایت امام از عملکرد مامون دانستند.
♦️ امام رضا (ع) به خاطر محدودیت های فراوان و زندان گونه، قادر به افشاء این توطئه برای مردم عادی نبود. هر چند با دو حرکت نمادین این نیرنگ مامون را به خواص با بصیرت فهماند. یکی این که هنگام حرکت از مدینه دستور داد برایش گریه کنند! و دیگری در نیشابور، پس از بیان حدیث سلسله الذهب فرمود :
«کَلِمَهُ لا إلهَ إلّا اللّهُ حِصنی فَمَن دَخَلَ حِصنی اَمِنَ مِن عَذابی بِشُروطِها وَ أنَا مِن شُروطِها.»
ولی بایستی به عامه مردم هم بفهماند که رفتار بنی عباس(که عین بنی امیه هستند) مورد تایید امام نیست ونباید آن را به پای اسلام بگدارند.

🔹واگذاری ماموریت به خواهر
امام رضا (ع) این ماموریت مهم و حسّاس را (با ارسال آن نامه سرّی)، به خواهر دانشمند، فرهیخته و شجاع خود واگذار کرد تا زینب وار به میان شیعیان برود و این ذهنیت خطرناکی که درذهن قاطبه شیعیان شکل می گرفت را با سخنان بلیغ خویش اصلاح کند.
قرائن و شواهدی که نشان می دهد سفر حضرت معصومه (س) یک سفرعادی و صرفاّ برای زیارت برادر نبوده است :

۱️⃣. نحوه اطلاع رسانی و فراخوان حضرت معصومه (س) از سوی امام رضا(ع) ( که فوری و محرمانه صورت گرفت)
۲️⃣.ترکیب جمعیتی کاروان و همراهان حضرت معصومه (س) (که همگی ازجوانان ورزیده و نزدیکان بودند).
۳️⃣. محتوا و ویژگی های ره توشه و تجهیزات سفر ( همرا داشتن ساز و برگ نظامی )
۴️⃣. انتخاب مناطق و شهر های شیعه نشین و پرجمعیت برای مسیر حرکت .
۵️⃣.محرمانه و مخفیانه صورت گرفتن این سفر( بطوری که تا مرکز ایران توانستند بیایند و تبلیغ کنند)
۶️⃣ برخورد خشونت آمیزنظامیان مامون با کاروان چند نفره خانواده و نزدیکان ولیعهد و جانشین خلیفه !
۷️⃣. تجلیل و سفارش ویژه و غیرعادی ائمه(ع) به بزرگداشت و زیارت حضرت معصومه(س) درمقایسه باسایر امام زادگان

🔹«جهادتبیین»، یکی از ماموریت هایی بود‌که حضرت فاطمه (س) در دفاع از ولایت امام علی (ع)، حضرت زینب (س) در تبیین نهضت عاشورا و حضرت معصومه (س) در افشای توطئه بنی عباس و در اطاعت از فرمان الهی به انجام رساندند.